หมู่สัตว์มงคล บนหลังคาพระราชวังต้องห้าม มีไว้ทำไมนะ??

สวัสดีค่าแฟนเพจที่น่ารักของสุ่ยหลินทุกคน^^ มาเบรคเรื่องเรียนด้วยเรื่องเบาๆ กันมั่งเนอะ ก่อนอื่นต้องเล่าก่อนว่าสุ่ยหลินเนี่ย (กล้า) เคลมตัวเองว่าเป็นอีกคนนึงที่ชอบประวัติศาสตร์ วัฒนธรรมมากๆ เลยค่า ^___^ แต่ความรู้ยังไม่มากเท่าไหร่นะ? ต้องหมั่นศึกษาทำความเข้าใจเรื่องประวัติศาสตร์ วัฒนธรรมอันยาวนานของจีนต่อไป เพราะเค้าสั่งสมมาเป็นพันๆ ปีอ่ะเนอะ จะให้เข้าใจง่ายๆ ก็คงไม่ใช่ เหล่าซือของสุ่ยหลินพูดตลอดว่าจะเรียนภาษาให้ได้ดีต้องเรียนประวัติศาสตร์และวัฒนธรรมด้วย ถึงจะเข้าใจเหตุผลว่าเพราะอะไร? มีที่มาที่ไปของตัวอักษรมาจากอะไร?

ตอนที่สุ่ยหลินไปอบรมที่ปักกิ่ง เหล่าซือที่มหาวิทยาลัยเค้าพาไปเที่ยวพระราชวังต้องห้ามด้วย สุ่ยหลินก็สังเกตเห็นว่าบนหลังคาพระราชวังเนี่ยมีคณะหมู่สัตว์เรียงเป็นแถวๆ เลยนะ (ใครไปเที่ยวแล้วเคยสังเกตแบบสุ่ยหลินมั่งมั๊ย?) เลยไปลองถามไกด์ดูว่าคืออะไร? ด้วยเวลาจำกัดไกด์อธิบายเป็นรถด่วนเลย TT ฟังแล้วก็งงเต๊ก! ศัพท์เทพนิยายมาเพรียบบTT แต่สุ่ยหลินอยากรู้จังค่ะ พอกลับมาเมืองไทย อย่ากระนั้นเลยมาหาข้อมูลดีกว่า หาแล้วคิดว่าน่าสนใจดี ก็เลยเอามาเขียนเป็นโพสแบ่งปันแฟนเพจด้วยครัชชช

ติดตามว่าหมู่สัตว์มงคล 仙人走兽 บนหลังคาพระราชวังต้องห้าม เค้ามีไว้ทำไมนะ? มีตัวอะไรมั่ง? นั่งเรียงเป็นแถวๆ แต่ละตัวคืออะไร? มีไว้เพื่อ?? หรือก็แค่โก้ๆ เท่ๆ สำหรับอาเฮียฮ่องเต้เหรอ?? ในโพสนี้กะสุ่ยหลินนะคะ^^

ปล. เนื่องจากมีหลายตำรา หลายเรื่องเล่า หลายที่มาของหมู่สัตว์เหล่านี้นะคะ แต่ละตำราก็ต่างกันไป สุ่ยหลินขอเลือกมาสักอันมาเล่าให้ฟังค่ะ อ่านเอาสนุกๆ อ้างอิงวิชาการม่ะได้จ้า

ก่อนอื่นต้องเล่าก่อนว่าเรื่องหมู่สัตว์ในเทพนิยายบนหลังคาเนี้ย เค้ามีชื่อเรียกเฉพาะด้วยล่ะ เรียกว่า 仙人走兽 [Xiānrén zǒushòu] จากรูปจะเห็นว่าไล่ไปตั้งแต่เทพขี่นกหงส์องค์หน้าสุดไปจนจบถึงหัวมังกรใหญ่ๆ ค่ะ เทพขี่นกหงส์ (ฝรั่งว่านกฟินิกซ์) นี่แลเรียกว่า 仙人 [Xiānrén] และสัตว์เทพนิยายตัวต่อไปๆๆ จนหมดเชตเรียกว่า 走兽 [zǒushòu] ซึ่งปกติแล้วจำนวนของ 走兽 นี่นิยมเป็นเลขคี่ เลขยิ่งมากแปลว่าตำหนักแห่งนั้นสำคัญมาก จำนวนมากที่สุดก็คือ 走兽 ทั้งหมด 9 ตัว (ซึ่งไม่นับเทพขี่นกนะคับ) แล้วก็มีแบบ 7 ตัว แบบ 5 ตัวและแบบ 3 ตัว เช่น ตำหนักจงเหอ 中和殿 [Zhōng hé diàn] ที่ฮ่องเต้พักก่อนขึ้นว่าราชการมี 走兽 9 ตัว และตำหนักคุนหนิง坤宁宫 [Kūn níng gōng] หนึ่งในตำหนักใหญ่แห่งวังหลังบนหลังคามี 走兽 7 ตัว เป็นต้น

ยกเว้นก็แต่ท้องพระโรงของพระราชวังต้องห้ามคือ 太和殿 [Tài hé diàn] ที่มี 走兽 สูงถึง 10 ตัว เพราะเป็นสถานที่สำคัญของฮ่องเต้จีนสมัยโบราณ ส่วนตำหนักอื่นๆ ในพระราชวังต้องห้ามก็จะปรากฏ 仙人走兽 ลดหลั่นกันไปตามลำดับความสำคัญและความยิ่งยศศักดิ์ของเจ้านายเจ้าของอาคารนั้นๆ นะจ๊ะ

โดยปกติแล้ว 仙人走兽 ถ้าเป็นสถานที่ที่ฮ่องเต้ใช้ก็จะเป็นสีเหลืองชัวร์ๆ นอกนั้นก็มีสีอื่่นๆ อีกด้วยนะคะ  สีเขียวสำหรับวังองค์ชาย สีอื่นๆก็เช่นสีน้ำเงิน สีม่วง สีดำ สีเขียวของหยก สีเขียวของขนนกยูง (สุ่ยหลินว่าก็เหมือนกับเปรียบเทียบภาษาไทยว่าเขียวเหมือนปีกแมลงทับ แต่ปักกิ่งสงสัยจะไม่มีแมลงทับอ่ะนะ)

และการเรียงลำดับ 仙人走兽 นี่ก็ไม่ได้เรียงตามความพอใจนะครัชช มีลำดับการเรียงที่แน่นอน ถ้าจะมาลดจำนวนตัวสัตว์ลงก็ไม่สามารถลดตัวนั้นเอาตัวนี้ออกตามใจชอบได้ ต้องตัดจากตัวสุดท้ายไล่ขึ้นมาที่หัวแถวครัชช นั่นแปลว่าเฮียเทพขี่นกมีอยู่ทุกหลังคาเลยว่างั้น เพราะเฮียเค้าเป็นหัวขบวนอ่ะ ตัดไงก็ไปไม่ถึงหรอกจ้าา

งั้นเรามาดูลำดับการเรียงภาคบังคับของ 走兽 กันค่า อันดับแรกคือเฮียเทพขี่นกหงส์ซึ่งไม่นับอยู่ใน 走兽 นะจ๊ะ

1.龙 [lóng] = มังกร

ไม่ต้องบอกก็รู้ว่าสำคัญขนาดไหนสำคัญคนจีนเนอะ คนจีนถือว่าเป็นลูกหลานของมังกรค่า

2.凤 [fèng] = นกหงส์

เป็นสัตว์มงคลของจีนอีกชนิดนึงค่ะ ปกติแล้วมักแทนฮ่องเต้ด้วยมังกรและแทนฮองเฮาด้วยนกหงส์ นอกจากนี้นกหงส์ยังเป็นสัญลักษณ์ของโชคลาภ เชื่อว่าแผ่นดินสมัยไหนที่สงบ ทุกคนมีความสุข นกหงส์จะปรากฏกายขึ้นด้วยนะ

3. 狮子 [shīzi] = สิงโต

คนจีนชอบสิงโตมากค่ะ เห็นได้จากว่ามีรูปปั้นสิงโตหินอยู่ทั่วไปในเมืองจีนเลย ยิ่งในวังต้องห้ามก็ยิ่งต้องมี เพราะสิงโตเป็นสัญลักษณ์ของพลังและอำนาจ แค่สิงโตคำรามจึ๊กเดียวสัตว์อื่นๆ ล่าถอย (ปล. สุ่ยหลินว่าหมาปักกิ่งนี่หน้าเหมือนสิงโตหินของจีนมากๆ ซึ่่งสิงโตหินนี้ก็ไม่เห็นจะเหมือนสิงโตจริงๆ ในสวนสัตว์เลยสักกะติ๊ด)

4. 天马 [tiānmǎ] = ม้าสวรรค์

อยู่บนฟ้า เป็นสัญลักษณ์ของความซื่อสัตย์แลกล้าหาญคับ

5. 海马 [hǎimǎ] = ม้าทะเล

(อย่าอ่านเป็นผีทะเลนะ ความหมายเปลี่ยนทันที!!) เหมือนม้าสวรรค์ค่ะ แต่อยู่ในทะเล เป็นสัญลักษณ์ของความซื่อสัตย์และกล้าหาญเช่นกัน

6. 狎鱼 [xiá yú] = ซีหยา หยู

ชื่อมีคำว่าปลาอยู่ด้วยก็ดูเป็นปลาค่า แน่นอนว่าต้องอยู่ในทะเล มักทำงานร่วมกับ…เย้ย มักดลบันดาลร่วมกับตัวในข้อ 7 ให้เกิดฝนตก ช่วยเรื่องดับไฟ ป้องกันภัยธรรมชาติ (แต่ด้วยการปั้นไปติดบนหลังคา จะเป็นรูปปลาก็ดูจะไม่เข้าพวก สุ่ยหลินเข้าใจว่าบางทีปั้นเป็นรูปคล้ายๆ มังกรแต่มีครีบ มีหาง มีเกล็ดด้วยค่ะ)

7. 狻猊 [suān ní] = ซวน หนี

หน้าตาเหมือนสิงโต มีแผงคอปุกปุย (แบบสิงโต ไม่ช่ายแบบหมานะ) เป็นสัตว์มงคลแนวซาดิสต์ดุร้าย กินเสือ เจี๊ยกก!! บางตำราว่าเป็นลูกของมังกรอีกด้วยล่ะ (แม่ล่ะคือไผล่ะนี่?? ซับซ้อนมากอ่ะ)

8. 獬豸[xiè zhì] = เซี่ย จื้อ

เป็นอีกตัวนึงที่น่าตาคล้ายสิงโต แต่มีเขาอยู่ด้านหลังหัวด้วยล่ะ (ถ้าตัวนี้อยากนอนหงายคงลำบากเนอะ) เป็นสัญลักษณ์แทนความกล้าหาญไม่เกรงกลัว ไม่ว่าใครรร!!

9. 斗牛 [dòuniú] = โต้ว หนิว

เค้าว่าเป็นลูกมังกรที่ยังเด็กอยู่ หือมม์ม์!! มีส่วนช่วยปกป้องให้พ้นจากภัยธรรมชาตินะ

10. 行什 [xíng shén]  = เทพเจ้าแห่งสายฟ้า

(ตัวนี่แหละค่าที่ที่อื่นไม่มี) ลิงมีปีกคู่ถือคฑาประดับของมีค่าไว้ไล่ผีร้าย ว่ากันว่าเป็นเทพเจ้าแห่งสายฟ้า (ชื่อเท่มาก) เอาไว้บนหลังคาเพื่อป้องกันฟ้าผ่าได้ด้วย

ส่วนวัสดุที่ใช้ทำ 仙人走兽 ก็คือพวกเซรามิคทั้งหลายเป็นวัสดุเดียวกะหลังคาตำหนักค่ะ ดังนั้น นอกจากจะมีความหมายดี ความหมายมงคล บันดาลโชคลาภ ปกป้องภัยอันตรายแล้ว 仙人走兽 ยังมีข้อดีในเชิงสถาปัตยกรรมคือใช้คลุมการเข้าสลักหรือรอยต่อต่างๆ ของหลังคาตำหนักและก็ช่วยป้องกันหลังคา ลดแรงกระแทกเวลาฝนตกหนักด้วยนะคะ เห็นป่าวว่าคนโบราณเค้ามีเหตุผลล้ำลึกๆๆ

จบแล้วค่า น่าสนใจมั๊ย ชอบไม่ชอบยังไงบอกสุ่ยหลินมั่งน้าา แล้วมีเรื่องใหม่ๆจะมาเล่าให้ฟังกันนะจ๊ะ^^

สุ่ยหลิน^^

Facebook

Follow us

Save