มาถึงตัวสุดท้ายของสามเกลอ “เตอะ” นั่นก็คือ 得 ที่มีชื่อเล่นว่า 双人得 [shuāngrén de] เพราะ 偏旁 [piānpáng] อักษรประกอบตัวหน้า (彳) เหมือนเป็นคนสองคนในสายตาคนจีนค่า (人人) ซึ่งจริงๆ แล้ว 得 ตัวนี้เนี่ย สามารถตามหลังคำกริยาหรือคำคุณศัพท์ก็ได้ค่ะ โดยคำหรือวลีที่ตามหลัง 得 อีกทีจะทำหน้าที่เสริมบอกความเป็นไปได้ บอกอาการ-สภาพ หรือบอกระดับของคำกริยาหรือคำคุณศัพท์ที่อยู่ข้างหน้านั่นเองค่ะ พูดไปเดี๋ยวงง มารู้จัก job description หน้าที่ของ 得 กันดีกว่าจ้า^^ อ่านโพสนี้ปุ๊ปหายงงทันที อิ อิ
หน้าที่หลักๆของ 得 คือทำหน้าที่เชื่อมระหว่างบทเสริม (补语) กับคำกริยาหรือคำคุณศัพท์ที่อยู่ข้างหน้า 得 ค่ะ ซึ่งบทเสริมที่ว่ามีอะไรบ้าง เราลองมาดูกันค่ะ
1. ทำหน้าที่เสริมบอกความเป็นไปได้ (可能补语)
ความสามารถแรกของ 得 ตัวนี้คือช่วยบอกความเป็นไปได้ค่ะ ว่ากริยาที่อยู่หน้า 得 สามารถเกิดขึ้นได้
โครงสร้างเป็น กริยา + 得 + บทเสริมบอกความเป็นไปได้ของกริยา
จัดตัวอย่างมาไวๆ ดังนี้
今天的作业不太多，我做得完。
Jīntiān de zuòyè bù tài duō, wǒ zuò de wán .
การบ้านวันนี้ไม่เยอะ ชั้นทำเสร็จแน่ๆ
ถ้าหากเป็นประโยคปฏิเสธก็แค่เติม 不 ไว้แทน 得 ก็ได้แล้วจ๊ะ ง่ายม่ะ!! เช่น ประโยคบนคิดว่าทำเสร็จแน่อ่ะ เลยเอ้อระเหย ไปเล่นเกม ดูละคร แถมแชทอีกหน่อย จากที่น่าจะเสร็จ ก็เลยเป็นดังตัวอย่างข้างล่างนี้
今天的作业太多，我做不完。
Jīntiān de zuòyè tài duō, wǒ zuò bù wán.
การบ้านวันนี้โคตะระเยอะ ชั้นทำไม่เสร็จ
เสริมนิดนึงค่ะ
การบอกความเป็นไปได้ เราก็สามารถใช้ 能 หรือ 可以 ได้เหมือนกันนะ มาดู 3 ประโยคข้างล่างมีความหมายแบบเดียวกัน คือหมายถึงว่าคนพูดมีความสามารถทำเสร็จได้ค่ะ
我能做完。[Wǒ néng zuò wán]
我可以做完。[ Wǒ kěyǐ zuò wán]
และ 我做得完 。[Wǒ zuò de wán]
แต่ถ้าเป็นระหว่าง 我做得完 。[Wǒ zuò de wán] กับ 我做完了。[Wǒ zuò wán le] 2 ประโยคนี้กลับมีความหมายไม่เหมือนกันน้า
เพราะ
我做得完。 = สามารถทำเสร็จได้ (บอกความเป็นไปได้ – แต่ยังไม่เสร็จนะ แค่คาดการณ์ว่าทำเสร็จได้ ผลลัพธ์ยังไม่เกิด)
我做完了。 = ทำเสร็จแล้ว (บอกผลลัพธ์) มีผลออกมาให้เห็นชัดๆ ว่าทำเสร็จ
2. เสริมบอกสภาพ อาการ (情态补语)
เราใช้ 得 ช่วยอธิบายสภาวะของกริยาหรือผลลัพท์ของการกระทำที่เกิดขึ้นแล้วว่าเป็นอย่างไร
โครงสร้างเหมือนข้างบนเลยค่ะ เพียงแต่บทเสริมที่ตามหลัง 得 จะทำหน้าที่บอกสภาพของกริยาหรือผลลัพท์ของการกระทำที่อยู่หน้า 得 ค่ะ
โครงสร้างการใช้ลักษณะนี้คือ กริยา + 得 + สภาพ อาการ หรือผลลัพธ์ของกริยานั้น
ซึ่งถ้าเราใช้คำคุณศัพท์มาบอกสภาพ เราจะใช้ร่วมกับคำวิเศษณ์บอกระดับ เช่น 很，非常，太
เป็นโครงสร้าง กริยา + 得 + คำวิเศษณ์บอกระดับ + คุณศัพท์
ตัวอย่างมา
来得很早 [lái de hěn zǎo] มาเช้ามาก
说得很流利 [shuō de hěn liúlì] พูดได้คล่องแคล่วมาก
忙得没有时间吃饭 [máng de méiyǒu shíjiān chīfàn] ยุ่งจนไม่มีเวลากินข้าว
3. เสริมบอกระดับ (程度不语)
เป็นบทเสริมที่ตามหลัง 得 เพื่อเสริมบอกระดับของคำคุณศัทพ์ หรือเสริมบอกระดับของกริยา
โครงสร้าง กริยา/คุณศัพท์ + 得 + บทเสริมบอกระดับ
ซึ่งบทเสริมบอกระดับ แบบที่ใช้ร่วมกับ 得 นั้นต้องเป็นคำวิเศษณ์ที่สามารถบอกระดับนะคะ เช่น เช่น 很，多，不得了，要死，要命，不行，可以，厉害
干净得很！ [gānjìng de hěn!] สะอาดมาก！
生气得不得了。 [Shēngqì de bùdeliǎo] โกรธสุดๆ
高兴得不行。[gāoxìng de bùxíng.] ดีใจจนไม่ไหวแล้ว
曼谷比清迈热得多。
Màngǔ bì Qīngmài rè de duō.
กรุงเทพเทียบกับเชียงใหม่ร้อนกว่าเยอะ
******************
เอาล่ะค่ะ เราก็รู้หน้าที่ของ 得 กันไปแล้ว คราวนี้ถ้าในประโยคเป็นกริยาที่มีกรรม จะวางกรรมไว้ตรงไหนกันดี เช่น เขาพูดภาษาจีนได้เก่งมาก จะเรียงประโยคยังไงดี?
他说汉语得真好 。[Tā shuō Hànyǔ de zhēn hǎo.]
ติ๊ด.. ประโยคนี้ผิดค่าาา 汉语 ผ่ากลางวางไว้ตรงนั้นไม่ได้ค่ะ ถึงแม้แปลเป็นไทยแล้วรื่นหูมากเรยย แต่ไม่ถูกหลักภาษาจีนเค้า เราคนไทยชอบเขียนผิดแบบนี้มากที่ซู้ด เพราะ 得 นั้นต้องติดหลังคำกริยาหรือคำคุณศัพท์เลย จะมีกรรมมาคั่นหรือติดกรรมไม่ได้นะจ๊ะ ทำพิธีแก้กรรมกันเลยดีมั๊ย (เว่อร์ล่ะ!)
เรามาดูวิธีที่ถูกกันค่ะ
วิธีที่ 1. เบิ้ลกริยาเข้าไปค่ะ เรียกว่ามาชุดใหญ่จัดเต็ม
ประธาน + กริยา + กรรม + กริยา + 得 + บทเสริม
ประโยคที่ถูกต้องก็คือ…
他说汉语说得真好。[Tā shuō Hànyǔ shuō de zhēn hǎo]
= เค้าพูดภาษาจีนอย่างเมพ
วิธีที่ 2. ตัดกริยาออกตัวนึง
ประธาน + กรรม + กริยา + 得 + บทเสริม
他汉语说得真好。[Tā Hànyǔ shuō de zhēn hǎo] พูดแบบนี้ก็ได้
แต่ในกรณีที่ต้องการเน้นกรรม ก็เอากรรมมาไว้หน้าสุด แบบเนี้ย
汉语她说得真好。[Hànyǔ tā shuō de zhēn hǎo]
วิธีที่ 3. เอากรรมออกให้หมด ยุ่งยากนักใช่มั้ย!!
ประธาน + กริยา + 得 + บทเสริม
她说得真好。[Tā shuō de zhēn hǎo]
แต่จะพูดแบบนี้ได้ก็ต้องเตี๊ยมกันก่อน เย้ยย! รู้กันระหว่างคนพูดกับคนฟังนะคะว่ากรรมนั้นหมายถึงอะไร
เช่น เพื่อนไปพูดภาษาจีนหน้าชั้น เราชมเค้ากับเพื่อนข้างๆว่า 他说得真好! อันนี้ได้
ยาวมว๊าก หวังว่าคงมีคนอ่านจบมาถึงบรรทัดนี้ และก็หวังว่าน่าจะได้ความรู้กับ 得 สามเกลอตัวที่สามนะคะ
ปิดท้ายด้วยคำถาม
这个发贴你看得完看不完？
Zhège fātiē nǐ kàn de wán kàn bù wán?
= โพสเนี้ยอ่านจบกันป่าวคะ?
ว่ายังไงจ๊ะ? ตอบหน่อย
ห้ามตอบว่า 看不完 น้าาาาา…สุ่ยหลินเขียนตั้งหลายชั่วโมงแน่ะ!!
^^
บทความที่เกี่ยวข้อง:
的 (ซีรีย์สามเกลอ 的, 地 และ 得)
地 (ซีรีย์สามเกลอ 的, 地 และ 得)
[…] อยากรู้เรื่อง 得 ต่อ อ่านที่นี่ได้เรยยค่า 得 สามเกลอสุดท้าย (ซีรีย์สามเกลอ 的, 地 แ… […]