สวัสดีค่ะแฟนเพจของสุ่ยหลิน หลายคนที่เพิ่งเริ่มต้นเรียนภาษาจีนใหม่ๆ พวกเราก็จะเจอคำว่า 应该 [yīnggāi] ซึ่งก็แปลได้ว่า “ควร” หรือ “ควรจะ” เช่น 我们应该告诉老师。[ Wǒmen yīnggāi gàosu lǎoshī.] พวกเราควรต้องบอกอาจารย์ (จะปิดเป็นความลับไม่ได้!) แต่พอเรียนๆ ไปสักพักก็จะเจอศัพท์งอกมาอีกคำ นั่นก็คือคำว่า 该 [gāi] เฉยๆ
แต่ถ้าเอา 2 คำมาเทียบกันแล้ว 该 ก็ดูเหมือน 应该 ฉบับย่อ ที่ตัด 应 ทิ้งออกไป แต่มันจะต่างกันแค่จุดนี้จริงๆ เหรอ? ความหมายและการใช้งานของทั้งคู่ล่ะ เหมือนกันหรือเปล่านะ??
สรุปแล้ว 2 คำนี้ต่างกันยังไง? ต่างกันตรงไหน? ทำไมต้องมี 2 คำ? ติดตามได้ในโพสนี้ของสุ่ยหลินค่ะ
จุดเหมือน
1. ทั้ง 应该 และ 该 สามารถบอกความจำเป็นที่ “ควรจะ” ทำสิ่งใดสิ่งหนึ่งในสถานการณ์นั้นๆ
你 应该/该 去机场送他。
Nǐ yīnggāi/gāi qù jīchǎng sòng tā.
เธอควรไปส่งเขาที่สนามบิน
周末你 应该/该 带孩子出去玩一玩。
Zhōumò nǐ yīnggāi/gāi dài háizi chūqù wányiwán.
เธอควรจะพาลูก ๆ ออกไปเล่นในวันหยุดสุดสัปดาห์
你 应该/该 去休息了，很晚了吧。
Nǐ yīnggāi/gāi qù xiūxi le, hěn wǎn le ba.
เธอควรไปพักผ่อนได้แล้ว ดึกมากแล้วนะ
你不 应该/该 惹她生气。
Nǐ bù yīnggāi/gāi rě tā shēngqì.
เธอไม่ควรไปแหย่ให้หล่อนโกรธ
2. ทั้งคู่สามารถสื่อถึงการประมาณ การคาดเดา
คือเมื่ออ้างอิงจากเหตุผล เซนส์ หรือประสบการณ์แล้ว ผลลัพธ์น่าจะเป็นอย่างที่ประมาณการหรือคาดเดา
这是我才换的电池，电池 应该/该 没问题。
Zhè shì wǒ cái huàn de diànchí, diànchí yīnggāi/gāi méi wèntí.
นี่คือแบตเตอรี่ที่ฉันเพิ่งเปลี่ยน แบตเตอรี่น่าจะใช้ได้
他们已经出门一个多小时了，现在也 应该/该 到了吧！
Tāmen yǐjīng chūmén yī gè duō xiǎoshí le, xiànzài yě yīnggāi/gāi dào le ba!
พวกเขาออกจากบ้านได้หนึ่งชั่วโมงกว่าแล้ว ตอนนี้น่าจะถึงแล้ว!
จุดแตกต่าง
1. ชนิดของคำต่างกัน
应该 เป็นกริยาช่วย มักใช้ในภาษาเขียน
该 เป็นได้ทั้งกริยาช่วย และคำกริยา โดยทั่วไปมักใช้ในภาษาพูด
(เมื่อ 该 เป็นภาษาพูด ก็จะมีรูปแบบบางอย่างที่ใช้ได้เฉพาะกับ 该 เท่านั้น เช่นในข้อ 4 และ 5 มาอ่านกันต่อเลยค่ะ)
2. 应该 ยังสื่อว่าตามข้อเท็จจริง สิ่งที่เกิดขึ้นมันก็ควรจะเป็นเช่นนั้นแหละ
ซึ่งความหมายในแง่นี้ ใช้ 该 ไม่ได้
我帮您做点儿事是应该的。
Wǒ bāng nín zuò diǎnr shì shì yīnggāi de.
ฉันช่วยคุณทำเรื่องเล็กน้อยเป็นสิ่งที่สมควรแล้ว
不管怎么说，事情应该是这样。
Bùguǎn zěnme shuō, shìqíng yīnggāi shì zhèyàng.
ไม่ว่าจะพูดยังไง เรื่องราวก็ควรเป็นเช่นนี้
3. การใช้เดี่ยวๆ เพื่อตอบคู่สนทนา
应该 สามารถใช้เดี่ยวๆ เพื่อตอบคู่สนทนาได้ โดยสื่อว่าเป็นสิ่งที่สมควรทำ
A：我应该这么做吗？
Wǒ yīnggāi zhème zuò ma?
ฉันควรทำอย่างนี้ไหม
B：应该。
Yīnggāi.
ควรนะ
该 สามารถใช้เดี่ยวๆ เพื่อตอบคู่สนทนาได้เช่นกัน โดยสื่อว่าเรื่องที่เกิดขึ้นนั้นไม่แปลกอะไร ก็สมควรแล้ว และแฝงไว้ด้วยการสมน้ำหน้านิดหน่อย ในความหมายนี้ใช้ 活该 [huógāi] ที่แปลว่า “สมน้ำหน้า” แทนได้ ซึ่งเป็นความรู้สึกกับความหมายของ 应该 ข้างบนค่ะ
A：我的腿摔破了。
Wǒ de tuǐ shuāipò le.
ขาฉัน (ล้มจน) หักแล้ว
B: 该/活该！谁让你不听话，非要上树。
Gāi/huógāi! Shéi ràng nǐ bù tīnghuà, fēiyào shàng shù.
สมควร! ใครใช้ให้เธอไม่ฟัง ยังดื้อที่จะปีนต้นไม้อีก
A: 听说他的车被偷走了。
Tīngshuō tā de chē bèi tōu zǒu le.
ได้ยินมาว่ารถของเขาถูกขโมยไปแล้ว
B: 该/活该！
Gāi/huógāi!
สมควรแหล่ะ/สมน้ำหน้า
4. เพราะ 该 สามารถเป็นคำกริยาได้ด้วย จึงมีกรรมต่อท้ายได้ 应该 ไม่สามารถใช้แบบนี้ได้เพราะเป็นกริยาช่วย
下一轮该你了。
Xià yī lún gāi nǐ le.
รอบหน้า ตาเธอแล้วนะ
今天该他打扫卫生了。
Jīntiān gāi tā dǎsǎo wèishēng le.
วันนี้ถึงคิวที่เขาจะต้องทำความสะอาดแล้ว
5. ข้างหน้า 该 สามารถเติมคำวิเศษณ์ 又 ได้
(应该 ไม่สามารถเติม 又 ไว้ข้างหน้าได้)
我又该给他打电话了。
Wǒ yòu gāi gěi tā dǎ diànhuà le.
ฉันควรจะต้องโทรหาเขาแล้ว (ถ้าจะใช้ 应该 ต้องแก้ประโยคเป็น 我应该给他打电话了。）
护照过期又该怎么办？
Hùzhào guòqī yòu gāi zěnme bàn?
หนังสือเดินทางหมดอายุ ทำยังไงดี (ถ้าจะใช้ 应该 ต้องแก้ประโยคเป็น 护照过期应该怎么办？）
6. 该 สามารถวางไว้หน้า 多好 หรือ 有多ได้เป็นรูปประโยคเฉพาะ
应该 ไม่สามารถทำได้ เพราะเป็นรูปประโยคที่มีการใช้
该 + (有) + 多 + คำกริยา/คำคุณศัพท์
要是他能在这儿该多好啊！
Yàoshi tā néng zài zhèr gāi duō hǎo a!
ถ้าเขาอยู่ที่นี่ได้ ก็น่าจะดีมากเลย!
他们该有多幸福。
Tāmen gāi yǒu duō xìngfú
พวกเขาน่าจะมีความสุขมาก
จบแล้วนะคะ หวังว่าโพสนี้ของสุ่ยหลินจะช่วยให้แฟนเพจเข้าใจความแตกต่างของ 应该 กับ 该 มากขึ้นนะคะ ไว้เจอกันใหม่โพสหน้ากับไวยากรณ์ง่ายๆ สไตล์สุ่ยหลินค่ะ
