ในบทเรียนแรกๆ ของภาษาจีนตั้งแต่เริ่มต้นเลย เราต้องเรียนเรื่อง การบอกเวลาในภาษาจีน ใช่ป่าวคะ เหล่าซือก็สอนให้เรารู้จักคำว่า 点 , 刻, 分 ซึ่งเป็นหน่วยในการบอกเวลา เราเองก็ตั้งหน้าตั้งตาท่องกันไป แต่ไม่รู้หรอกว่าทำไมเราต้องเรียกว่า 点 , 刻, 分 นะ?
วันนี้สุ่ยหลินมีที่มาของคำพวกนี้มาเล่าให้ฟังค่า เราจะได้จำอย่างมีหลักการ จำอย่างมีที่มา ที่สำคัญจำได้แม่นขึ้นด้วยน้าาา อ่านแล้วทุกคนต้องร้อง เห้..หนักมาก เอ้ยไม่ใช่ร้อง เฮ้ย..หนักมาก ว่ามันง่ายขนาดนี้เลยเหรอ!
อย่างที่พูดข้างบน การบอกเวลาในภาษาจีน เราใช้ 点 ในการบอกชั่วโมง ใช้ 刻 ในการบอกจำนวน 15 นาที และใช้ 分 ในการบอกนาที
ทั้งๆ ที่เราเรียนมาว่า 点 [diǎn] แปลว่าจุด 刻 [kè] แปลว่าแกะสลักและ 分 [fēn] แปลว่าแบ่ง แต่ไหงมาเกี่ยวกับการบอกเวลาได้ไงนะ?
เป็นแบบนี้ค่าาา สุ่ยหลินไม่รู้ว่าใครเคยเห็นหน้าปัดนาฬิกาแบบสมัยโบราณป่าวคะ แต่ก่อนหน้าปัทม์พวกนี้ทำด้วยไม้แกะสลักนะ ตรงเลข 12 ,3 ,6 และ 9 ช่างเขาจะแกะสลัก(刻)บากไม้เป็นขีดใหญ่ๆ ให้เห็นชัดๆ ส่วนเลขอื่นๆ ถือว่าเป็นจุดเวลาเล็กๆ ก็เลยแต้มๆสี(点)เอา และตรงระหว่างที่แต้มก็ยังมีขีดย่อยแบ่ง(分)ไปอีกเป็นหน่วยนาที
เลยกลายเป็นว่าจำนวน 15 นาทีที่ภาษาอังกฤษเรียกว่า quarter ภาษาจีนเลยเรียกว่า 刻 (เพราะ “แกะสลัก” เป็นบากใหญ่ตรงเลขจำนวนเท่าของ 15 นาทีพอดี)
และชั่วโมงก็เรียกว่า 点 แทนความหมายที่แปลว่า “แต้ม” เช่นนี้แลค่ะ^^
ส่วนจำนวนนาทีที่เกิดจากการถูกแบ่งก็เรียกว่า 分 (เต็มๆ คือ 分钟) ตามความหมายของ 分 ที่แปลว่า “แบ่ง”
ก่อนจบ มาดูการบอกเวลาในภาษาจีน ทบทวนกันหน่อยดีกว่าเนอะ
การบอกเวลาในภาษาจีน ใช้รูปแบบ 12 ชั่วโมงในการบอกเวลานะจ๊ะ และใส่ช่วงเวลา ว่าเป็นเวลาเช้าหรือเย็น กลางวันหรือกลางคืนไว้ข้างหน้าตัวเลขบอกเวลาค่ะ ง่ายมั้ย
- 08:00 8 โมงเช้า 早上8 点 [zǎoshang 8 diǎn]
- 10:15 10 โมงเช้า 15 นาที
上午10 点一刻 [shàngwǔ 10 diǎn yīkè] หรือ 上午10点 15分 [shàngwǔ 10 diǎn 15 fēn] ก็ได้
- 15:45 บ่าย 3 โมง 45 นาที
下午3 点三刻 [xiàwǔ 3 diǎn sān kè] หรือ 下午3 点 45 分 [xiàwǔ 3 diǎn 45 fēn] ก็ได้
ปอลิง *สำคัญนะจ๊ะ* สำหรับเวลาครึ่งชั่วโมง ไม่นิยมเรียก 两刻 [liǎng kè] แต่ใช้คำว่า 半 [bàn] ที่แปลว่า “ครึ่ง” แทนค่ะ เช่น
- 19:30 ทุ่มครึ่ง 晚上7点半 [wǎnshàng 7 diǎn bàn]
เพิ่มเติมคำบอกช่วงเวลานะคะ
ต้องบอกอย่างนี้นะคะว่าคนจีนสมัยก่อน บอกช่วงเวลาโดยดูจากพระอาทิตย์ค่ะ ช่วงเวลาข้างล่างคือช่วงเวลาคร่าวๆที่ใช้กันโดยทั่วไป บางตำราอาจแตกต่างจากนี้ก็ไม่ถือว่าผิดนะคะ ถ้าสื่อสารกันเข้าใจ
早上 [zǎoshang] คือช่วงเวลาเช้า พระอาทิตย์เริ่มขึ้นแล้ว ซึ่งหมายถึงเวลาประมาณ 05:00-09:00 ค่ะ
上午 [shàngwǔ] คือช่วงสาย เวลา 09:00-11:00
中午 [zhōngwǔ] คือเที่ยงวันค่ะ อนุโลมให้ใช้ช่วงเวลา 11:00-13:00
下午 [xiàwǔ] คือช่วงบ่าย ใช้ได้ตั้งแต่บ่ายโมงยันพระอาทิตย์ตก ก็ประมาณ 13:00-19:00
晚上 [wǎnshang] คือตอนค่ำพระอาทิตย์ตกแล้ว เวลา 19:00 -24:00
凌晨 [língchén] คือก่อนรุ่งเช้าจนพระอาทิตย์เริ่มขึ้น เวลา 01:00-06:00
คราวนี้เรารู้ที่มาที่ไปของคำว่า 点,刻 และ 分 ว่าทำไมมันถูกนำมาใช้เป็นหน่วยเวลาได้ยังไง สุ่ยหลินเชื่อว่าจะทำให้จำแม้นแม่นขึ้นเป็นกองเลยล่ะ จริงมั๊ย??
https://www.facebook.com/ChineseHSK/videos/294476104296803/
สุ่ยหลิน^^
[…] […]
“หน้าปัด” นะคะ ไม่ใช่หน้าปัทม์ 🙂