สวัสดีค่ะแฟนเพจของสุ่ยหลิน^^ โพสนี้แฟนเพจพลาดไม่ได้ด้วยประการทั้งปวงนะคะ เพราะถือว่าเป็นสองตัวที่เราคุ้นเคยกันดี เป็นไวยากรณ์ตัวหนึ่งที่เราใช้ประจำอยู่แล้ว คนจีนใช้บ่อยมาก แต่เรามักงงมากว่าอันไหนเกิดในอดีต อันไหนเกิดในอนาคต นั่นก็คือ 下来 และ 下去
สองตัวนี้เป็นไวยากรณ์ที่เรียกว่า 趋向补语 [qūxiàng bǔyǔ] หรือภาษาไทยว่า บทเสริมกริยาบอกทิศทางค่ะ จริงๆ แล้วไม่ได้มีแค่สองตัวนี้แต่มีหลายตัวมากๆ แต่โพสนี้เรามารู้จัก 下来 กับ 下去 คู่นี้กันก่อน เอาให้รู้ลึกทั้งความหมายและวิธีการใช้กัน ถึงเวลาคนจีนพูดเราจะได้ไม่งงว่าอันไหนเขาพูดถึงในอดีต อันไหนเขาพูดถึงในอนาคตนะ ติดตามได้ในโพสนี้ของสุ่ยหลินเลยค่ะ
เพื่อความชัดเจน เรามาดูวิธีการใช้และความหมายของ 下来 และ 下去 เป็นข้อๆ กันไปนะ เพราะทั้งสองคำนี้ใช้ได้หลากหลายเลย
1. บอกทิศทางของกริยา
ซึ่งเป็นหน้าที่โดยตรงของ 趋向补语 เลยค่ะ
โครงสร้างคือ
กริยา +下来 และ กริยา +下去
โดยทั้งสองสื่อว่ากริยานั้นมีการเคลื่อนที่จากที่สูงไปยังที่ต่ำเหมือนๆกัน แต่สิ่งที่แตกต่างคือการอ้างอิงจากตัวผู้พูด คือ 下来 = ลงมา และ 下去= ลงไป
ดังนั้น กริยา +下来 ก็คือ กริยานั้นเคลื่อนที่จากบนลงล่างและเคลื่อนที่เข้าหาผู้พูดค่ะ
กริยา +下去 ก็คือ กริยานั้นเคลื่อนที่จากบนลงล่างและเคลื่อนที่ออกห่างจากผู้พูดค่ะ เช่น
他跑下来了。
Tā pǎo xiàlai le.
เขาวิ่งลงมาแล้ว (วิ่งจากข้างบนลงข้างล่าง ทิศทางเข้าหาผู้พูดที่อยู่ข้างล่าง)
他跑下去了。
Tā pǎo xiàqù le.
เขาวิ่งลงไปแล้ว (วิ่งจากข้างบนลงข้างล่าง ทิศทางออกห่างจากผู้พูดที่อยู่ข้างบน)
猫从二楼跳下来。
Māo cóng èr lóu tiào xiàlai.
แมวกระโดดลงมาจากชั้น 2 (กระโดดจากข้างบนลงข้างล่าง ทิศทางเข้าหาผู้พูดที่อยู่ข้างล่าง)
猫从二楼跳下去。
Māo cóng èr lóu tiào xiàqù.
แมวกระโดดลงไปจากชั้น 2 (กระโดดจากข้างบนลงข้างล่าง ทิศทางออกห่างผู้พูดที่อยู่ชั้นที่ 2)
การใช้ในข้อที่ 1 ถือว่าเราคนไทยผู้เรียนภาษาจีนยังไม่งงเท่าไหร่ พอเข้าใจได้
2. บอกการกระทำที่สัมพันธ์กับเวลา
โครงสร้างคือ กริยา +下来 และ กริยา +下去
โดยที่ กริยา +下来 จะสื่อถึงว่ากริยาหรือการกระทำนั้นเริ่มต้นจากในอดีตและดำเนินต่อเนื่องมาจนถึงปัจจุบัน
และ กริยา +下去 จะสื่อถึงว่ากริยาหรือการกระทำนั้นเริ่มต้นจากปัจจุบันและจะดำเนินต่อเนื่องไปในอนาคต เช่น
他终于坚持下来了。
Tā zhōngyú jiānchí xiàlai le.
ในที่สุดเขาก็อดทนยืนหยัดมาได้ (จนถึงปัจจุบัน)
火车停了下来。
Huǒchē tíngle xiàlai.
รถไฟหยุดแล้ว (ตอนนี้ก็ยังหยุดอยู่)
你要坚持下去。不要放弃！
Nǐ yào jiānchí xiàqù. Bùyào fàngqì!
เธอต้องอดทนยืนหยัดต่อไป (ในอนาคต) อย่ายอมแพ้!
我想在北京住下去。
Wǒ xiǎng zài běijīng zhù xiàqù.
ฉันอยากอยู่ที่ปักกิ่งต่อไป (ในอนาคต)
他天天玩儿游戏，这样下去，他的成绩会下降的。
Tā tiāntiān wánr yóuxì, zhèyàng xiàqù, tā de chéng
เขาวันวันเอาแต่เล่นเกม ถ้าเป็นอย่างนี้ต่อไป (ในอนาคต) ผลการเรียนของเขาจะตกต่ำลง (อย่างแน่นอน)
ความหมายนี้แหละค่ะที่สุ่ยหลินพูดถึง ผู้เริ่มเรียนหลายคนจะงงมากว่าคำไหนหมายถึงอดีต และคำไหนหมายถึงอนาคต
3. บอกผลลัพธ์ของคุณศัพท์นั้น
คือหน้าตาโครงสร้างเป็นเหมือนการบอกทิศทาง แต่ความหมายที่สื่อถึงกลับเป็นการบอกผลลัพธ์ของคุณศัพท์ซะงั้นค่ะ
โครงสร้างคือ คุณศัพท์ + 下来 และ คุณศัพท์ + 下去
โดยที่ คุณศัพท์ + 下来 สื่อถึงว่าสภาวะนั้น (จากที่ไม่เคยมีมาก่อน) เกิดขึ้นและดำเนินต่อไป
คุณศัพท์ + 下去 สื่อถึงว่าสภาวะนั้น (จากที่มีมาก่อนแล้ว) ดำเนินต่อไปหรือมีดีกรีที่มากขึ้น
ดูโครงสร้างประโยคอาจจะงงกันนิดหน่อย งั้นมาดูตัวอย่างประโยคน่าจะชัดเจนมากขึ้นนะคะ
天色渐渐黑下来了。
Tiānsè jiànjiàn hēi xiàlai le.
สีของท้องฟ้าค่อยๆ ดำมืดลง (สว่าง–>มืด)
她终于瘦下来了。
Tā zhōngyú shòu xiàlai le.
ในที่สุดหล่อนก็ผอมลงแล้ว (อ้วน–>ผอม)
现在才3月, 天气还会热下去。
Xiànzài cái 3 yuè, tiānqì hái huì rè xiàqù.
ตอนนี้เดือนมีนาคม อากาศยังจะร้อนขึ้นอีก (ร้อนอยู่แล้ว –> ร้อนขึ้น)
我们生活好起来了，我希望能继续好下去。
Wǒmen shēnghuó hǎo qǐlai le, wǒ xīwàng néng jìxù hǎo xiàqù.
ชีวิตของพวกเราดีขึ้นแล้ว ฉันหวังว่าจะดีต่อไปเรื่อยๆ (เริ่มดีขึ้นแล้ว –> ดีต่อไปเรื่อยๆ)
4. มีบางความหมายที่ กริยา + 下来 เท่านั้นที่สามารถใช้ได้
การใช้งานในความหมายข้างล่างนี้มีเฉพาะใน กริยา +下来 เท่านั้น (กริยา + 下去 ทำไม่ได้)
4.1 “เอาออกมา” โดยการกระทำกริยานั้น
โครงสร้างคือ 把 + คำนาม + กริยา +下来
屋里很热 , 把外套脱下来吧。
Wū li hěn rè, bǎ wàitào tuō xiàlai ba.
ในห้องร้อนมาก ถอดเสื้อโค้ทออกมาเถอะ
我想把这张图片剪下来。
Wǒ xiǎng bǎ zhè zhāng túpiàn jiǎn xiàlai.
ฉันอยากตัดรูปภาพนี้ออกมา
4.2 ทำให้บางสิ่งบางอย่างไม่มีการเปลี่ยนแปลง โดยการทำกริยานั้น
红灯亮了要停下来等一等。
Hóng dēng liàngle yào tíng xiàlái děngyīděng.
ไฟแดงแล้ว ต้องหยุดรอแปปหนึ่ง
这个计划已经定下来了，不会再改变了。
Zhège jìhuà yǐjīng dìng xiàlai le, bù huì zài gǎibiàn le.
แผนงานนี้ได้กำหนดเอาไว้แล้ว ไม่สามารถเปลี่ยนแปลงได้อีกแล้ว
จบแล้วค่ะกับความแตกต่างของ 下来 กับ 下去 ซึ่งทั้งคู่เป็นไวยากรณ์แบบเดียวกัน แต่ความหมายที่ต้องการสื่อบอกทิศทางนั้นแตกต่างกัน แถมในบางครั้งก็ไม่ใช่การบอกทิศทางซะทีเดียว เพราะเราสามารถใช้เพื่อบอกผลลัพธ์ของกริยาหรือคุณศัพท์ได้อีกต่างหากค่ะ โดยจะใช้ทำหน้าที่อะไรระหว่างบอกทิศทางหรือบอกผลลัพธ์ เราต้องดูบริบทและคำกริยาที่นำมาใช้กับ 下来 และ 下去 นะ
ซึ่งถ้ากริยาที่มีการเคลื่อนที่ เช่น 走 เดิน, 跑 วิ่ง,飞 บิน, 跳 กระโดด เมื่อนำมาวางไว้หน้า 下来 หรือ 下去 ก็จะเป็นการบอกทิศทางของกริยา แต่ถ้าเป็นคำคุณศัพท์หรือคำกริยาที่ไม่ได้บ่งบอกถึงการเคลื่อนที่ใดๆ ก็เป็นไปได้มากๆ ค่ะว่ามันจะทำหน้าที่บอกผลลัพธ์นั่นเองค่ะ
สำหรับใครที่ชอบเนื้อหาแนวนี้ สุ่ยหลินแนะนำอย่างสูงกับหนังสือ “ซีรีส์คำเหมือน HSK 1-6 ไวยากรณ์จีนง่าย ๆ สไตล์สุ่ยหลิน” (เวอร์ชั่น SE-ED) มีขายที่ร้านหนังสือ SE-ED แล้วนะคะ ใครจะสอบ HSK หรือ PAT7.4 หนังสือเล่มนี้ช่วยเราแก้ปัญหาเรื่องของคำคล้าย 近义词 ที่เราคนไทยชอบสับสนได้น้าา!!
สนใจก็ไปหาดูตามร้านหนังสือใกล้บ้าน เอาให้ชัวร์ก็ลองเช็คสาขาที่จำหน่ายก่อนก็ได้ค่ะ หรือซื้อออนไลน์จาก se-ed.com ก็ได้นะคะ
สุ่ยหลิน^^
