สวัสดีค่ะแฟนเพจที่น่ารักของสุ่ยหลิน^^ พูดถึงคำว่า 白 [bái] หลายคนต้องนึกว่า “สีขาว” แน่ๆ เลย แต่จริงๆ แล้ว 白 แปลได้หลากหลายมากกว่านี้อีกมากค่ะ เพราะนอกจากจะเป็น 形容词- คำคุณศัพท์แล้ว 白 ก็ยังสามารถเป็น 副词-คำวิเศษณ์ ที่ทำหน้าที่ขยายคำกริยาได้อีกด้วยนะ แถมยังสามารถใช้ซ้ำคำกลายเป็น 白白 ได้อีกด้วย ยิ่งไปกว่านี้มีคนจีนจำนวนไม่น้อย แซ่ 白 อีกต่างหาก วู้ววว!!
เมื่อ 白 เป็นได้มากกว่าแค่ “สีขาว” ในโพสนี้เรามารู้จัก 白 แต่ละตัวซึ่งมีความแตกต่างทั้งในความหมายและไวยากรณ์ให้รอบด้านกันค่ะ
เมื่อ 白 เป็น 形容词 – คำคุณศัพท์
1. เราคุ้นเคยกันมากที่สุดก็คือ 白 ที่เป็น 形容词 – คำคุณศัพท์ จะแปลว่า “สีขาว” “ว่างเปล่า” หรือ “บริสุทธิ์” ก็ได้ ซึ่งก็จะมาใช้เพื่อขยายคำนามซะเป็นส่วนใหญ่ค่ะ เช่น
白发 [bái fà] ผมขาว
白酒 [bái jiǔ] เหล้าขาว (ใสๆ)
白纸 [bái zhǐ] กระดาษเปล่า
2. 白 ถ้าหากมาใช้ในรูปแบบซ้ำคำและยังคงเป็น 形容词 ก็มักจะใช้ร่วมกับ 的
เป็นโครงสร้าง
白白 + (的) + คำนาม
ซึ่งจะเป็นการเน้นคำนามนั้น แปลเป็นไทยก็ประมาณ “ที่ขาวๆ” (กว่าทั่วไป)
白白(的)皮肤
báibái(de)pífū
ผิวขาวๆ
หรือแบบเป็นประโยค
那个婴儿白白胖胖的，十分可爱。
Nàge yīng’ér báibái pàngpàng de, shífēn kě’ài
เด็กทารกที่ขาวๆ อ้วนๆ คนนั้น ช่างน่ารักมากมาย
มาถึงส่วนที่ยากขึ้นอีกนิดนึง เพราะเราอาจจะไม่คุ้นเคยกับ 白 ที่เป็น 副词 – คำวิเศษณ์ เราค่อยๆมาดูกันนะคะ
เมื่อ 白 เป็น 副词 – คำวิเศษณ์
1. จะสื่อความหมายว่า กริยานั้นไม่ประสบผลสำเร็จตามที่ตั้งใจไว้ ทำไปแล้วไม่เกิดผลลัพธ์ตามที่มุ่งหมายไว้
ลองดูตัวอย่างกันค่ะ
白忙了一下午
bái máng le yī xiàwǔ
ยุ่ง (ทำงานเสียเวลา) ฟรีไปครึ่งวัน (ไม่ได้งานอะไรขึ้นมา)
白高兴
bái gāoxìng
ดีใจเก้อ
你们白干了。
Nǐmen bái gàn le.
พวกเธอทำเปล่าประโยชน์แล้ว (ทำฟรี)
我们的试验是白做了。
Wǒmen de shìyàn shì bái zuòle.
การทดสอบของพวกเราทำเปล่าประโยชน์แล้ว (ไม่ประสบความสำเร็จ)
2. นอกจากนั้น 白 ยังมีความหมายว่า ได้ประโยชน์โดยที่ไม่ต้องลงมือลงแรงอะไร
那些警察喜欢白吃白喝。
Nàxiē jǐngchá xǐhuan bái chī bái hē.
ตำรวจพวกนั้นชอบกินฟรี ดื่มฟรี (เอาของฟรี)
白看的电影我也不去。
Bái kàn de diànyǐng wǒ yě bù qù.
หนังให้ดูฟรีๆ ฉันก็ไม่ดู
3. 白 ถ้าหากมาใช้ในรูปแบบซ้ำคำและเป็นคำวิเศษณ์เป็น 白白 (สื่อความหมายว่ากริยานั้นทำเปล่าประโยชน์ ไม่ประสบผลสำเร็จ) ซึ่งเมื่อเอาไปขยายกริยา ก็มักจะใช้ร่วมกับ 地 เป็น
白白 + (地) + กริยา
ตัวอย่างประโยค
不要让时光白白过去。
Bùyào ràng shíguāng báibái guòqù.
อย่าปล่อยให้เวลาผ่านไปโดยเปล่าประโยชน์
别让水白白流掉。
Bié ràng shuǐ báibái liú diào.
อย่าปล่อยให้น้ำไหลทิ้งโดยเปล่าประโยชน์
这个问题我们白白地讨论了多次。
Zhège wèntí wǒmen báibái de tǎolùnle duō cì.
ปัญหานี้ พวกเราเสียเวลาถกกันมาหลายครั้งแล้ว (ไม่ได้ผลลัพธ์อะไร)
ในเมื่อเราไม่ค่อยได้เจอ 白และ 白白 ในรูปแบบของ 副词 สุ่ยหลินขอสรุปข้อแตกต่างของทั้งสองกันหน่อยนะคะ
ความแตกต่างของ 白 และ 白白 เมื่อเป็นคำวิเศษณ์
1. 白 เมื่อมีการซ้ำคำ จะมีความหมายว่าเป็นการเน้นที่มากขึ้น
白跑了半路 [bái pǎole bànlù]
白白跑了半路 [báibái pǎole bànlù]
ทั้งสองแปลว่า วิ่งเปล่าประโยชน์มาครึ่งทางเหมือนกัน แต่การที่ใช้ 白白 จะเป็นการเน้นอารมณ์ของคนพูดว่า เซ็ง หงุดหงิดหรือไม่พอใจมากกว่าการใช้ 白 แค่ตัวเดียว
2. หลัง 白白 สามารถตามหลังด้วย 地 ได้ แต่ 白 ไม่สามารถทำได้
เป็นเพราะว่า 白 เป็นพยางค์เดียวก็เลยสามารถไปขยายกริยาได้โดยตรงเลย ไม่ต้องมี 地 มาเป็นตัวช่วยทางไวยากรณ์นั่นเองค่ะ
3. 白 สามารถทำหน้าที่ขยายกริยาพยางเดียวได้เลย แต่ 白白 ไม่สามารถขยายกริยาพยางค์เดียวได้โดยตรง ต้องใช้ส่วนเสริมหรือส่วยขยายอื่นๆ มาช่วยด้วย
你托他帮忙，一定白托，他不会帮助你的。
Nǐ tuō tā bāngmáng, yīdìng bái tuō, tā bù huì bāngzhù nǐ de.
เธอขอร้องให้เขาช่วยเหลือ ขอร้องไปเปล่าประโยชน์แน่นอน เขาไม่ช่วยเหลือเธอหรอก
(白 ขยาย 托 ได้โดยตรง ไม่ต้องมีส่วนอื่นๆมาช่วย)
客人没有来，害得他白白忙了一下午。
Kèrén méiyǒu lái, hàide tā báibái mángle yī xiàwǔ.
ลูกค้าไม่มา เป็นเหตุให้เขาเสียเวลาช่วงบ่ายไปฟรีๆ
(白白 ขยาย 忙 ที่เป็นกริยาพยางค์เดียว มีส่วนเสริม 了一下午 บอกช่วงระยะเวลา)
你不能这么白白花了钱。
Nǐ bùnéng zhème báibái huāle qián.
เธอจะมาใช้เงินไปเปล่าๆ อย่างงี้ไม่ได้
(白白 ขยาย 花ที่เป็นกริยาพยางค์เดียว มีส่วนขยาย 这么 ที่บอกขอบเขต และมี 了 เป็นส่วนเสริมที่บอกว่ากริยา 花 นั้นเกิดขึ้นแล้ว )
4. 白 สามารถใช้ในรูปปฏิเสธได้โดยการใช้ 不 หรือ 没 มาวางไว้ข้างหน้า 白
ในขณะที่ 白白 ไม่สามารถทำได้
不白活一回
bù bái huó yī huí
ไม่เสียชาติเกิด
没白费时间
méi báifèi shíjiān
ไม่เสียเวลา
5. 白 ยังมีความหมายว่าได้ประโยชน์โดยที่ไม่ต้องลงมือลงแรงอะไร ซึ่งความหมายลักษณะนี้ของ 白白 นั้นไม่มีค่ะ
白吃白喝
báichī báihē
กินฟรีดื่มฟรี
ไว้มาพบกันไวยากรณ์ง่ายๆ สไตล์สุ่ยหลินแบบโพสนี้อีกนะคะ แฟนเพจคนไหนที่ขอมาเรื่องหนังสือรวมเล่มไวยากรณ์ง่ายๆ แบบนี้สุ่ยหลินกำลังอยู่ในช่วงรวบรวมอยู่ค่ะขอให้แฟนเพจอดทนรอกันอีกหน่อยนะคะ
สุ่ยหลิน
