สวัสดีค่ะแฟนเพจที่น่ารักของสุ่ยหลิน^^ ห่างหายจากการเขียนโพสไวยากรณ์ไปน้านนานนะคะ โพสนี้สุ่ยหลินกลับมาพร้อมกับไวยากรณ์ง่ายๆ แต่ใช้งานได้จริงในชีวิตประจำวันของคนจีนค่ะ

ไวยากรณ์ตัวนั้นก็คือ 着 [zhe],了 [le] และ 过 [guò] สามตัวนี้ถือว่าผู้เริ่มต้นเรียนภาษาจีนต้องได้ผ่านตาแน่นอน คำถามคือทั้ง 3 ตัวนี้มีไว้ทำไม?  แล้วความหมายต่างกันมั๊ย? ถ้าไม่ต่างจะใส่ไปทำเพื่อ?? ติดตามสุ่ยหลินเฉลยได้ในโพสนี้เลยค่า

ทั้ง 着,了 และ 过 สามตัวนี้ถือว่าเป็น 动态助词 [dòngtài zhùcí] อธิบายแบบง่ายแต่เข้าใจยาก (อิ อิ) คือ ประมาณว่ากริยาในภาษาจีนจะไม่มีการผันเปลี่ยนรูปตามกาลเวลาอย่างที่เราเจอในภาษาอังกฤษนะ (กริยา 3 ช่องในภาษาอังกฤษ) ก็เลยมีพวก 动态助词 อย่างเช่น 着,了 และ 过 มาช่วยโดยการบอกอ้อมๆ ว่ากริยานั้นเกิดไปแล้วหรือยัง? ยังคงเกิดอยู่มั๊ย? ซึ่งลักษณะตรงนี้ของภาษาจีนเหมือนภาษาไทยเป๊ะๆ เลยค่ะ เพราะภาษาไทยเราก็ไม่มีเปลี่ยนรูปกริยาตามกาลเวลาเช่นกัน แต่ใช้คำอื่นมาช่วยให้รู้ว่าเกิดหรือยัง ยังไม่เกิด หรือเกิดไปแล้ว ยกตัวอย่างเช่น ดูหนัง “แล้ว” , กินข้าว“อยู่”, “เคย” ไปมาแล้ว เห็นมั๊ยไม่ยากเลยเหมือนภาษาไทยเป๊ะ เราค่อยๆมาดูกันทีละตัวนะคะ

过

คำนี้เข้าใจง่ายที่สุดในบรรดา 3 ตัว ที่ประจำของมันคือวางอยู่หลังกริยา (V + 过) เพื่อบอกว่ากริยาหรือการกระทำนั้น เคยเกิดขึ้น (และจบลง) แล้วในอดีตค่ะ

我吃过麻辣烫。
Wǒ chīguò málàtàng.
ชั้นเคยกินหมาล่าทั่งมาแล้ว

他学过汉语。
Tā xuéguò Hànyǔ.
เค้าเคยเรียนภาษาจีนมาแล้ว

他没有结过婚。
Tā méiyǒu jiéguò hūn.
เขาไม่เคยแต่งงานมาก่อน

着

ตัวนี้ออกได้ 2 เสียง คือ “zhe” และ ”zháo” ลักษณะการใช้ตามข้างล่างนี้ค่ะ

1. แสดงถึงเหตุการณ์นั้นยังคงอยู่

着 จะวางไว้หลังกริยา (V + 着) เพื่อเน้นว่าเหตุการณ์นั้นคงสภาพอยู่ต่อเนื่อง คงสภาพอยู่มาก่อนแล้วและเป็นอยู่อย่างนั้นจนถึงปัจจุบัน และก็ยังคงอยู่ต่อไปในอนาคตถ้าไม่มีอะไรเปลี่ยนแปลง

门开着。
Mén kāizhe.
ประตูเปิดอยู่ – คงสภาพเปิดคาไว้อย่างนั้น

小孩子穿着漂亮的衣服。
Xiǎoháizi chuān zhe piàoliang de yīfú.
เด็กน้อยใส่เสื้อผ้าสวยๆอยู่ – ใส่เสื้อผ้าแล้วและคงอยู่บนร่างกายต่อเนื่อง

墙上挂着一张图片。
Qiáng shàng guàzhe yī zhāng túpiàn.
บนผนังมีรูปภาพแขวนอยู่ 1 ใบ – คงสภาพการมีรูปภาพแขวนอยู่อย่างนั้น

2. มักจะมี 正、在、正在……” ร่วมอยู่ในประโยคด้วย

เป็นโครงสร้าง 正/在/正在 + V + 着

เพื่อบอกถึงกริยาหรือการกระทำกำลังเกิดขึ้นต่อเนื่องอยู่ในขณะนั้น (正,在 หรือ 正在 เน้นบอกว่ากริยากำลังเกิดขึ้นอยู่ ส่วน 着 เน้นว่ากริยามีความต่อเนื่อง )

他们在谈着。
Tāmen zài tánzhe.
พวกเขากำลังพูดคุยกันอยู่

大家在看着电视呢。
Dàjiā zài kànzhe diànshì ne.
ทุกคนกำลังดูทีวีอยู่

3. ถ้าออกเสียง zháo บอกถึงการสิ้นสุดลงของกริยา ว่าได้ไหม สำเร็จไหม ความหมายคล้ายๆกับ 到

你找着我的钱包了吗？
nǐ zhǎozháo wǒ de qiánbāo le ma?
เธอหากระเป๋าสตางค์ของฉันเจอแล้วหรือยัง?

** ไม่ใช่กริยาทุกตัวที่จะพ่วงท้าย 着 ได้นะจ๊ะ จะมีกริยาบางพวกที่เราเติม 着 ไม่ได้ คือกริยาที่ตัวมันเองไม่สามารถเกิดต่อเนื่อง หรือมันก็เป็นกริยาที่ต่อเนื่องด้วยตัวมันเองอยู่แล้ว เช่น

– กริยาที่แสดงความต่อเนื่องยาวนาน
เช่น 是 [shì] เป็น คือ , 在 [zài] (ที่)ตั้ง
– กริยาที่ไม่สามารถต่อเนื่องได้แล้ว
เช่น 完 [wán] เสร็จ , 等于[děngyú] เท่ากับ , 结束 [jiéshù] จบ สิ้นสุด
– กริยาที่เป็นความรู้สึก อารมณ์ มีความต่อเนื่องของกริยาอยู่ในตัวอยู่แล้ว
เช่น 怕 [pà] กลัว, 恨 [hèn] เกลียด, 爱 [ài] รัก, 认识 [rènshi] รู้จัก

了

ตำแหน่งประจำของมันในประโยคไม่แน่นอน เมื่อเทียบกับ 着 และ 过 ที่จะมีที่นั่งอยู่หลังกริยาเท่านั้น เราจะพบ 了 ได้ทั้งหลังกริยาและท้ายประโยคจ๊ะ

1. บอกว่ามีเหตุการณ์ใหม่เกิดขึ้น หรือมีสถานการณ์เปลี่ยนแปลงไปจากเดิม

เราจะเจอ 了 วางอยู่ท้ายประโยค เป็นโครงสร้าง ประโยค + 了
การใช้ 了 ปิดท้ายประโยคอย่างนี้ เรามักจะไม่เติมจำนวนของกรรมเข้าไปในประโยคค่ะ ไม่งั้นประโยคจะไม่ชัดเจนว่าเสร็จแล้วหรือยัง

เช่น จะพูดว่าซื้อหนังสือมาแล้ว
我买书了。Wǒ mǎishū le. ฉันซื้อหนังสือมาแล้ว – อันนี้ได้
แต่ถ้าระบุว่าซื้อมา 1 เล่มเป็น 我买一本书了。Wǒ mǎi yī běn shū le -อันนี้ไม่ได้
เพราะประโยคนี้จะมีงงๆนิดนึงตรงที่ว่า เอ..ที่ว่าซื้อเล่มเดียวนั้นซื้อครบหรือยังล่ะ? จริงๆจะซื้อกี่เล่ม??

ถ้าอยากจะใส่จำนวนหนังสือ ควรแก้เป็น 我买了一本书。 หรือถ้าจะบอกชัดๆว่ายังมีอีก 2 เล่มที่จะซื้อก็ 我买了一本书，还要买两本书。
(ซึ่งเป็นการใช้ 了 ในแบบที่ 2 ค่ะคือ กริยา +了)

2. บอกว่าการกระทำหรือกริยาสิ้นสุดลงแล้ว

คือกริยาที่วางอยู่หน้า 了 ได้สิ้นสุดลงแล้วค่ะ (ตำแหน่งของ了จะอยู่หลังกริยา) เป็นโครงสร้าง
V + 了 +（อื่นๆ）+ กรรม
** อื่นๆ ในที่นี้จะเป็น จำนวน หรือ ความถี่หรือระยะเวลาของการเกิดกริยาก็ได้ค่ะ เช่น

小王买了一本书。
Xiǎo Wáng mǎile yī běn shū.
เสี่ยวหวางซื้อหนังสือมาเล่มนึง

我们刚才看了一场电影。
Wǒmen gāngcái kànle yī chǎng diànyǐng.
พวกเราเพิ่งจะดูหนังไปเรื่องนึง

** ไม่ใช่กริยาทุกตัวที่จะพ่วงท้าย 了 ได้นะจ๊ะ มีข้อยกเว้นสำหรับกริยาที่ปกติต้องอาศัยระยะเวลานาน ไม่สามารถจบลงในระยะเวลาสั้นๆได้ หรือ กริยาที่ไม่สามารถแสดงออกถึงการกระทำได้ อย่างเช่น 爱 恨 在 是 像
我爱了你。ไม่ถูก
我爱你。 สั้นๆ แต่ถูก ฮิ้วววว
我爱上你了。 อันนี้คือแบบมี 了 อยู่ท้ายประโยค โดยที่สื่อถึงว่า แต่ก่อนไม่ได้รักเธอนะ แต่ตอนนี้รักเธอแล้ว

สุ่ยหลินเคยเขียนเรื่อง 了 แบบละเอียดยิบ ใครสนใจใคร่รู้เพิ่มเติมไปอ่านกันต่อที่ 了 อ่านก็ออก เขียนก็ง่าย (อ่านโพสนี้แล้ว)ใช้เป็นชัวร์ๆ จ้าา!!

สรุปนิดนึงจ๊ะ

ถึงแม้ 着,了 และ 过 ทั้ง 3ตัว จะเป็นการบอกอ้อมๆ ว่ากริยานั้นเกิดขึ้นแล้วหรือไม่ หรือกำลังเกิดอยู่ แต่ตัวหลักๆที่บอกว่า กริยานั้นเกิดขึ้นเมื่อไร ที่ภาษาอังกฤษเรียกว่า Tense นั้น ในภาษาจีนจะใช้คำบอกเวลาเป็นหลักในการบอกค่ะ เช่น เมื่อวาน วันนี้ ปีหน้า ซึ่งเหมือนภาษาไทยเลย แล้วก็มีตัวช่วย 着, 了 และ 过 มาช่วยเสริมทัพอีกทีค่ะ ว่ากริยาในประโยคนั้นเกิดขึ้น ตั้งอยู่หรือดับไปแล้ว (สาธุ ธรรมะมาได้ไง อิ อิ) มาดูตัวอย่างกัน

他一直在等待着她回心转意。
Tā yīzhí zài děngdàizhe tā huíxīnzhuǎnyì.
เขาเฝ้ารออยู่ตลอดว่าเธอจะเปลี่ยนใจ
– ต่อเนื่องจากอดีต ปัจจุบันและน่าจะต่อไปในอนาคต (一直) และมี 在…..着 เพื่อบอกว่ากริยา 等待 รอคอย กำลังดำเนินอยู่และต่อเนื่อง

昨天这个时候正在下着大雨。
Zuótiān zhège shíhou zhèngzài xiàzhe dàyǔ.
เมื่อวานเวลานี้ฝนกำลังตกหนักอยู่เลย
– อดีต (昨天) และมี 正在….着 เพื่อบอกว่ากริยา下雨 ฝนตก กำลังดำเนินอยู่และต่อเนื่อง

下个月这个时候我已经回来了。
Xiàgèyuè zhège shíhou wǒ yǐjīng huílái le.
เดือนหน้าเวลานี้ ฉันกลับมาแล้ว
– อนาคต (下个月这个时) และมี 了 เพื่อบอกความเปลี่ยนแปลงของกริยา 回来

他上午来过这里。
Tā shàngwǔ láiguò zhèlǐ.
ตอนสายเขาเคยมาที่นี่แล้ว
– อดีต (上午) โดยมี 过บอกว่ากริยา 来 มา เคยเกิดขึ้น (และจบลง)แล้วในอดีต

ดังนั้นสุ่ยหลินแนะนำว่า ขอให้เรารู้หลักการใช้ของมันก็พอ ส่วนว่ามันจะเกิดขึ้นเมื่อไหร่ให้เป็นหน้าที่คำบอกเวลาเป็นตัวบอกค่ะ

จบลงไปแล้วค่ะ กับ 着,了 และ 过 ทั้งสามตัว หวังว่าทุกคนจะเข้าใจกันมากขึ้นและใช้ได้อย่างถูกต้องนะจ๊ะ โพสนี้ก็ลาไปก่อน แล้วเจอกันใหม่ในโพสหน้านะจ๊ะ

ซีรีส์คำเหมือน HSK 1-6 ไวยากรณ์จีนง่าย ๆ สไตล์สุ่ยหลิน (เวอร์ชั่น SE-ED) มีขายที่ร้านหนังสือ SE-ED แล้วนะคะ ใครจะสอบ HSK หรือ PAT7.4 หนังสือเล่มนี้ช่วยเราแก้ปัญหาเรื่องของคำคล้าย 近义词 ที่เราคนไทยชอบสับสนได้น้าา!!

สนใจก็ไปหาดูตามร้านหนังสือใกล้บ้าน เอาให้ชัวร์ก็ลองเช็คสาขาที่จำหน่ายก่อนก็ได้ค่ะ หรือซื้อออนไลน์จาก se-ed.com ก็ได้นะคะ

สุ่ยหลิน^^

• Facebook
• Twitter
• Line