เวลาเราเริ่มเรียนภาษาที่ 2 หรือ 3 ใหม่ๆ สุ่ยหลินว่าไม่ว่าจะเป็นภาษาอะไรก็ตามรวมถึงภาษาจีนด้วย ก็จะเจอกับปัญหาเรื่องการเรียงประโยคทั้งนั้นเลยนะสุ่ยหลินว่า อย่างภาษาไทยเราพูดว่า “ชั้นกินข้าว” ก็มีบางภาษาอื่นๆ ในโลกบอกว่า “ชั้นข้าวกิน” หรือพูดว่า “ข้าวกินชั้น” เห้ยยยยย!!!… แต่มีจริงๆนะจะบอกให้
ภาษาจีนก็มีปัญหาเรื่องการเรียงประโยคเหมือนกัน คนต่างชาติเวลาเรียนภาษาจีนใหม่ๆก็มีบ้างที่จะงงกะการเรียงประโยค และเพราะอย่างงี้นี่เอง ในข้อสอบ HSK ถึงกับมี part นึงเลยทีเดียวเชียวที่ทดสอบความสามารถในการเรียงประโยคให้ถูกต้อง ซึ่งหากเราเรียงประโยคได้ถูกต้อง จะมีประโยชน์ม๊ากมากๆเวลาสื่อสารกะคนจีน เพราะเค้าจะเข้าใจเราอย่างแจ่มแจ้ง ว่าเราต้องการอาไรน้าาา…
งั้นวันนี้มารู้จักการเรียงประโยคภาษาจีนอย่างถูกต้มม..เอ้ย ถูกต้องดีกว่า สุ่ยหลินกระซิบจิ๊ดนึงเลยว่า ใครที่เริ่มจะท้อ บอกเรยว่าอย่าเพิ่งน้า เพราะของจีนกะของไทยเรียงใกล้เคียงกันมากแว้วววว มีข้อแตกต่างปลีกย่อยเท่านั้นจ้าาา
ติดตามค่าา
ก่อนอื่นเลย เราต้องเข้าใจก่อนว่าส่วนประกอบของประโยคในภาษาจีนมี 3 ส่วนหลักและ 3 ส่วนขยาย
Option I
3 ส่วนหลักได้แก่
主语 [zhǔyǔ] = บทประธาน
谓语 [wèiyǔ] = ภาคแสดง
宾语 [bīnyǔ] = บทกรรม
โดยเรียงกันแบบนี้ค่า (เหมือนภาษาไทยม่ะ)
主语 + 谓语 + 宾语
เช่น 爸爸 + 去 + 中国。[Bàba + qù + Zhōngguó] = พ่อ + ไป + เมืองจีน
Option II
2 ส่วนขยาย 1 ส่วนเสริมได้แก่
定语 [dìngyǔ] = บทขยายคำนาม เน้นว่า ตัวนี้สามารถวางได้สองที่ คือหน้าบทประธานกับหน้าบทกรรม (แทนด้วยสีฟ้า)
状语 [zhuàngyǔ] = บทขยายภาคแสดง เน้นว่า ตัวนี้ต้องวาง “หน้า” ภาคแสดงเท่านั้นนน (แทนด้วยสีชมพู)
补语 [bǔyǔ] = บทเสริมกริยา เน้นว่า ตัวนี้ต้องวาง “หลัง” กริยาเท่านั้น (แทนด้วยสีแดง)
จำไว้นิดนึงว่า หากขยายจะวางไว้ข้างหน้าตัวที่เราต้องการจะขยาย แต่หากเป็นการเสริม เราจะเสริมไว้ข้างหลังตัวที่เราต้องการเสริมนะ (ขยายเอาไว้หน้า เสริมเอาไว้หลัง)
3 ข้างบน ก็มารวมกะ 3 ข้างล่างเป็นแบบนี้จ้า
(定语) + 主语 + [状语] + 谓语 + < 补语 > + (定语) + 宾语
คำถามคือมันต้องมีครบมั๊ย?
จริงๆ แล้วถ้าเป็นประโยคพื้นฐานง่ายๆ ทั่วไปมีแค่ 3 ส่วนหลักก็เพียงพอแล้วค่า ดังเช่นตัวอย่างประโยคข้างบน 爸爸去中国。ถ้าจะเอาให้สั้นกว่านั้นมีส่วนเดียวก็เป็นประโยคได้นะ เช่น ถามว่านั่นคืออะไร ตอบกลับว่า 山。ถามว่าใครกินแอปเปิ้ล ตอบว่า 我。 ถามว่าพรุ่งมาหรือไม่มา ตอบว่า 来。แค่นี้ก็ถือว่าเป็นประโยคแล้วค่าา เหมือนภาษาไทยนั่นแหละ
แต่ถ้าประโยคมันซับซ้อนขึ้น ยาวขึ้น ยากขึ้นก็ต้องมาเติม 3 ส่วน(ขยาย/เสริม) เข้าไปค่ะ
ลองดูประโยคนี้ค่าา
爸爸去中国。= พ่อไปเมืองจีน
โครงสร้างเป็น 主语 + 谓语 + 宾语
爸爸 [两年前] 去中国。
Bàba [liǎng nián qián] qù Zhōngguó. = เมื่อ 2 ปีก่อน พ่อไปเมืองจีน
โครงสร้างเป็น 主语 + [状语] + 谓语 + 宾语
两年前 เป็นส่วนขยายบอกเวลาที่เกิดเหตุการณ์ ทำหน้าที่ขยายกริยา 去 ค่ะ
爸爸 [两年前] 去了 < 三次> 中国。
bàba [liǎng nián qián] qùle < sāncì > Zhōngguó.
= เมื่อ 2 ปีก่อน พ่อไปเมืองจีนมาแล้ว 3 หน
โครงสร้างเป็น 主语 + [状语] + 谓语 + < 补语 > + 宾语
三次 เสริมกริยา 去 บอกถึงความถี่ค่ะ ว่าไปมาสามครั้งแล้ว
(我的) 爸爸 [两年前] 去了 < 三次> 中国。
(wǒ de) bàba [liǎng nián qián] qùle < sāncì > Zhōngguó.
= พ่อของชั้น เมื่อ 2 ปีก่อนไปเมืองจีนมาแล้ว 3 หน
โครงสร้างเป็น (定语) + 主语 + [状语] + 谓语 + < 补语 > + 宾语
我的 ขยายคำนาม 爸爸 ซึ่งเป็นประธานของประโยคค่ะ ขยายให้ชัดขึ้นว่าพ่อตรูเอง
(我的) 爸爸 [两年前] 去了 < 三次> (他向往的) 中国。
(Wǒ de) bàba [liǎng nián qián] qùle < sāncì > (tā xiàngwǎng de) Zhōngguó.
= พ่อของชั้น เมื่อ 2 ปีก่อนไปเมืองจีนที่เค้าอยากไปมากๆ มาแล้ว 3 หน
โครงสร้างเป็น (定语) + 主语 + [状语] + 谓语 + < 补语 > + (定语) + 宾语 (ตัวเต็มขั้นระดับสมบูรณ์)
他向往的 ขยาย 中国 ว่าประเทศจีนยังไงนะ? อ๋อ…ก็ประเทศจีนที่เค้าอยากไปมากๆๆๆ น่ะสิ
เอ…แล้วเรารู้โครงสร้างแบบเนี้ย ช่วยอะไรเรานะ??
ช่วยค่า เพราะเราจะเรียงประโยคได้ถูกต้องยิ่งขึ้น ไม่สลับคำไปมา อย่างน้อยก็เอาไปสอบได้นะ มีข้อสอบ HSK มาให้เรียงประโยคแบบเนี้ย เช่น
จากตัวอย่างข้อสอบจริง HSK 3
最/吃/我/西瓜/爱。
อันดับแรก เราควรหา 3 ส่วนหลักมาให้ได้ก่อนคือ 主语 + 谓语 + 宾语 ในประโยคนี้บทประธานเห็นชัดๆ เลยคือ 我 ภาคแสดงคือ 爱 และบทกรรมเป็นกริยาวลี (กริยา+กรรม) คือ 吃西瓜
ดังนั้น ประโยคแกนหลักของประโยคนี้คือ 我爱吃西瓜。 ถูกไหมคะ เราเหลืออีก 1 คำที่ต้องใส่ลงไปให้ได้คือ 最
คราวนี้มาดู 最 เป็นกริยาวิเศษณ์ (adverb) ทำหน้าที่ขยายกริยา ในที่นี้ก็คือ 爱 นั่นเอง เวลาขยายก็ต้องเอาไว้ข้างหน้าคำที่โดนขยายนะ
เท่ากับประโยคเป็น 我最爱吃西瓜。[wǒ zuì ài chī xīguā] = ชั้นชอบกินแตงโมที่ซู้ดด
อีกสักตัวอย่างนะคะ จากตัวอย่างข้อสอบจริง HSK 3
哪/ 复习/ 一/ 课/ 在/ 他们
ประโยคแกนหลัก บทประธานคือ 他们 ภาคแสดงคือ 复习 บทกรรมคือ 课
ดังนั้น ประโยคแกนหลักของประโยคนี้คือ 他们复习课。
เหลืออีก 3 คำคือ 哪 = ไหน? 一 = หนึ่ง และ 在 = กำลัง
一 คือตัวเลข จำนวนนับ มักใช้ร่วมกับลักษณนาม
在 ในที่นี้ไม่ได้แปลว่า อยู่ที่ แต่แปลว่า กำลัง เป็นกริยาวิเศษณ์ (adverb) วางไว้หน้ากริยา
哪 แปลว่า ไหน เป็นสรรพนามใช้เป็นคำถาม
คำว่า 一 มีจุดเดียวที่จะวางได้คือหน้า 课 ซึ่งเป็นกรรม (课 นอกจากแปลว่าบทเรียน ตัวมันยังทำหน้าที่เป็นลักษณนามได้ด้วย) ส่วน 哪 ก็มาขยาย 课 เช่นกันเพื่อชี้เฉพาะว่า อันไหน
哪 และ 一 สองตัวนี้มาขยาย 课 คือเป็น 哪一课 เพราะแปลได้ว่า พวกเขากำลังทบทวนบทเรียน แล้วบทเรียนไหนอ่ะ (哪一课?)
คำว่า 在 แปลว่า กำลัง ต้องวางไว้หน้าภาคแสดง เพื่อขยายว่ากริยานั้นกำลังดำเนินอยู่ คือ 在复习 = กำลังทบทวน
ประโยคที่ถูกต้องก็คือ 他们在复习哪一课？[tāmen zài fùxí nǎ yī kè] = พวกเค้ากำลังทบทวนบทเรียน บทไหนอยู่อ่ะ??
สุดท้ายนะ จากตัวอย่างข้อสอบจริง HSK 3
มีบางประโยคเป็นประโยครูปแบบพิเศษของไวยกรณ์จีน เราจะเรียงได้ถูกก็ต้องเรียนรู้กันมาก่อนอย่างเช่น 把字句， 被字句 หรือ 是….的 แบบข้างล่างค่ะ
菜单/ 汉语 /是 /用/ 这个/ 写/ 的
คำนามในประโยคนี้คือ 菜单 และ 汉语
คำกริยา คือ 用 และ 写
และโครงสร้างประโยคคือ 是….的 โดยที่ส่วนที่ต้องการเน้นจะอยู่ระหว่าง 是 กับ 的
บทประธานในประโยคนี้ซึ่งก็คือ 菜单
ภาคแสดงทั้งหมดจะอยู่ในโครงสร้าง 是….的 โดยมีคำกริยาคือ 写 และเน้นวิธีการ 写 โดย 用汉语
ดังนั้นภาคแสดงทั้งหมดคือ 是用汉语写的
โดยมีสรรพนาม 这个ขยายประธาน
ประโยคที่เรียงแล้วคือ 这个菜单是用汉语写的 。
ใครยังไม่รู้จักโครงสร้างประโยค 是….的 หรือเรียนแล้วแต่ก็ลืมแล้ว ไปดูที่นี่ได้นะจ๊ะ 是…的 [shì…de] เห็นว่าง่ายๆ แต่ไหงงงทู๊กที!!! (HSK 3)
อย่าเพิ่งเบื่อว่ายากน้า เพราะถ้าเราเข้าใจ เคยชิน พอทำได้แล้วจะมีประโยชน์มากๆ กับภาษาจีนของเราค่าา
คอร์ส HSK3 ผ่านฉลุยกับสุ่ยหลิน
สุ่ยหลินมีคอร์สออนไลน์ HSK3 การันตีว่าเรียนแล้วสอบได้ 200 คะแนนup! สอบไม่ผ่านเรียนซ้ำฟรี! ทั้งหมดเฉลยจากข้อสอบจริง มีตัวอย่างข้อสอบให้ลองทำจริงๆ ด้วย
สนใจกดสั่งซื้อคอร์สที่ opendurian.com/hsk3 นะจ๊ะ
สุ่ยหลินเอาใจช่วยทุกคนที่สอบHSK ให้สอบผ่านแถมได้คะแนนดีๆทุกคนเลยนะจ๊ะสู้ๆๆ
สุ่ยหลิน^^
