ก่อนอื่นสุ่ยหลินขอขอบคุณมากค่า สำหรับยอด Like และ View ที่ล้นหลามสำหรับตอนที่ 1 ที่เล่าเรื่อง 得(de)(เตอะ) ไปค่า ดีใจจุงที่โพสมีประโยชน์กะคนหมู่มาก สุ่ยหลินกรุยทางไว้เป็นอบต.นะรู้ป่าว!
มาต่อตอนที่สองกันค่ะ ขอทบทวนนิดนุงนะ จากที่อ่านตอนแรกกันไปแล้ว
得 มีวิธีการใช้คือ กริยา + 得 + ความเป็นไปได้ของกริยา
หากว่าเราจะใช้ในรูปปฏิเสธ ก็ใช้ 不 แทนที่ 得 นะจ๊ะ
วันนี้มาวิธีการใช้ 得 +上 (ขึ้น) หรือ 下 (ลง) ซึ่งคนจีนใช้บ่อยมว๊ากกกก
ซึ่งมันก็เช่นเดียวกับการใช้ 得 ทั่วๆไปแหละค่ะ คือ กริยา + 得 + 上 (ขึ้น) หรือ 下 (ลง) โดยมี 上 หรือ 下 เป็นตัวบอกผลลัพธ์ของกริยา
มาดูตัวอย่างการใช้ 下 กันก่อนดีกว่า
อธิบายก่อนนิสนุง ว่า กริยา + 得/不 +下 จะเน้นไปที่ “พื้นที่ หรือ ช่องว่าง” ว่าสามารถทำให้กริยานั้นสำเร็จได้ไหม เริ่มกันเล้ยยย..
坐得下 (zuò de xià)
แปลตรงตัวว่า(สามารถ)นั่งลงได้ (ไม่ได้แปลว่านั่งลงนะจ๊ะ ถ้าแปลแบบนั้นต้องพูดว่า 坐下 เช่น เพื่อนมาบ้านเจอหน้าเพื่อน เราก็พูดได้ว่า 坐下 . 坐下 . นั่งๆๆ เรยจ๊ะเธอ )
坐得下 ตรงนี้หมายถึงสามารถพอที่จะนั่งลงได้ เป็นไปได้ที่จะนั่งลงได้ เช่น ที่ยังเหลือ ที่ยังว่าง เป็นต้น
坐不下 (zuò bu xià)
แปลตรงตัวว่านั่งไม่ลง ก็เพราะว่าไม่สามารถจะนั่งลงได้แล้ว อย่างเช่น เพราะที่นั่งเต็ม จำนวนที่นั่งมันน้อยไปไม่พอกับจำนวนคน
มาดูแบบใส่สถานการณ์ด้วยนะ
หากจะบอกว่ารถลูกอ๊อดของเรา (วีออสนั่นเอง) สามารถนั่งได้ 5 คนเต็มที่แล้ว 我的车坐得下五个人。(wǒ de chē zuò de xià wǔ gè rén)
และถ้าเพื่อนจะติดรถไปด้วย จัดมากันสิบคนรถจะแตกซะก่อน เลยบอกเพื่อนไปว่า 真不好意思， 我的车坐不下十个人。(Zhēn bù hǎoyìsi, wǒ de chē zuò bu xià shí gè rén) = ขอโต๊ดด้วยน้า รถชั้นนั่งสิบคนไม่ไหวหรอก (ไม่สามารถจะนั่งได้ เป็นไปไม่ได้ที่จะนั่งได้ พื้นที่ไม่พอ)
แถมๆ อันนี้ตลกจีน ตำรวจกวักมือเรียกให้หยุด (เพราะคนเกิน) ตาคนขี่มอเตอร์ไซค์ กลับตอบสวนไปว่า “นั่งไม่ได้แล้ว เพ่”(ม่ะต้องโบก) แล้วขี่ผ่านไปหน้าตาเฉย ><‘
มีคลิปด้วย ยังกะ คดีเด็ด ช่อง7สี แหน่ะ
ดูตัวอย่างต่อไปนะคะ เป็นอีกตัวอย่างที่ใช้บ่อยค่ะ
吃得下(chī de xià)
มีความหมายคือสามารถกินลง พื้นที่ในท้องยังพอมี มีความสามารถจะกินได้อีก แปลแบบไทยคือ “กินไหว” นั่นเอง
吃不下(chī bu xià)
ก็คือกินม่ะลงแร้ว เต็มท้องล้นถึงคอหอยแล้ว
อันนี้เข้ากับสถานการณ์ตอนไปกินบุฟเฟต์ได้เป็นอย่างดี หรืออยู่บ้านคุณแฟนตัวดีโทรสั่งฟิซซ่าสองถาดใหญ่เพราะชูชกเข้าสิง เราก็เห็นว่ากินช้าลง ลองทักไปว่า 吃不下了吗？(Chī bu xià le ma?) = “กินไม่ลงแล้วล่ะสิ” ไม่รู้ล่ะ จัดการให้หมดด้วย อนุญาตให้เก็บไว้กินมื้ออื่น แต่ห้ามกินอย่างอื่นจนกว่าพิซซ่าจะหมด งานโหดต้องมาว่างั้น
ลองมาดูตัวอย่าง 上 บ้างนะคะ
穿得上 (chuān de shàng)
穿= สวม ประโยคนี้จึงหมายถึงสามารถสวมลงไปได้ (คนจีนมองว่าการใส่เสื้อหรือสวมเสื้อลักษณะคือสวม “ขึ้น” มาบนตัว เลยใช้คำกริยาว่า 上 ที่แปลว่า “ขึ้น” ในขณะที่คนไทยมองว่าการใส่เสื้อเป็นการสวมตัว “ลง” ไปในเสื้อค่า)
สถานการณ์เช่น ลองเสื้ออยู่ คนขายจะถามว่า 穿得上吗? (chuān de shàng ma) = (สวม) ใส่ได้ป่าวคะ เป็นต้น
穿不上 (chuān bu shàng)
คือรูปปฏิเสธ แปลว่าสวมไม่ลง ใส่ไม่ได้เพราะไซส์เล็กไปหรือแปลเป็นไทยคือใส่ไม่เข้าค่ะ
มาดูกริยาของคำว่า 穿 ค่ะ แปลว่าสวม เน้นว่าใช้กับของที่เราต้องสวมหรือใส่ส่วนใดส่วนหนึ่งของร่างกายเข้าไปข้างใน เช่นรองเท้า เสื้อผ้า กางเกง ถุงเท้าค่ะ
ที่ต้องอธิบายตรงนี้ ก็เพราะภาษาจีนมีกริยาอีกตัวหนึ่งคือ 戴 [dài] ใช้กับอุปกรณ์การแต่งตัวที่ “วาง” ไว้บนตัว พูดง่ายๆ คือไม่มีการสอดส่วนใดส่วนหนึ่งของร่างกายลงไปค่ะ
ตรงนี้คนไทยจะงง เพราะภาษาไทยไม่มีการแบ่งแยก ทั้งหมดเรียกรวมกันว่า “สวม” หรือ “ใส่” แต่ภาษาจีนแยกกันเรียกค่ะ เช่น จะพูดว่า 戴帽子 [dài màozi] = “สวม” หมวก และ 戴眼镜 [dài yǎnjìng] = “สวม” แว่น จะไม่พูดว่า 穿帽子 หรือ 穿眼镜 เด็ดขาดเลยนะ
ไว้มาต่อกันคราวหน้านะคะ หวังว่าจะเข้าใจแจ่มกระจ่างกันมากขึ้นน้า ได้มิเสียแรงที่สุ่ยหลินเหงื่อตกกีบ พิมพ์มาให้อ่านกันนะคะ
加油加油！
สุ่ยหลิน
