สุ่ยหลินมั่นใจล้านเปอร์เซ็นต์ว่าคนเรียนภาษาจีนใหม่ๆ ต้องได้เจอกับตัวอักษรตัว 得 [de] เนี้ย แล้วก็จะงงว่ามันคืออาไล ทำไมต้องมี มีหรือไม่มีในประโยคก็ความหมายเท่าเดิม (เด๊ะ!) แล้วเวลาแปลต้องแปลไหมฮึ?
วันนี้มาเคลียร์ใจใสกระจ่างกับ 得 กันน้า
得 เป็นการใช้ไวยากรณ์ตัวหนึ่งของจีน (可能补语) พูดสั้นๆ แบบประโยคเดียวกับจบข่าวได้ว่า ไวยากรณ์ตัวนี้ภาษาไทยไม่มี (แต่จีนมี!) ดังนั้น เวลาแปลเป็นไทยไม่ต้องแปล 得 ที่เหลือแปลเหมือนเดิม
การใช้ 得 เป็นอะไรที่เหล่าซือเน้นมากๆ ตอนเรียน เพราะเป็นประโยคที่คนจีนใช้บ่อยมากๆ ค่ะ (แต่คนไทยไม่มี เลยงงกันหน่อยนะ)
โครงสร้างการใช้ลักษณะนี้คือ
กริยา + 得 + ความเป็นไปได้ของกริยา
มาดูวิธีการใช้ 得 กันดีกว่าค่ะ
อย่างเช่น เริ่มเรียนภาษาจีนใหม่ๆ กำลังสอนอยู่ เหล่าซือเห็นเราทำหน้างงๆ ก่งก๊งอยู่ ก็ถามว่า 你听得懂汉语吗？[Nǐ tīng de dǒng Hànyǔ ma?] นั่นหมายความว่าเธอต้องตอบเหล่าซือแล้วล่ะ เพราะเหล่าซือถามว่า “เธอฟังภาษาจีนได้เข้าใจไหม?” ถ้าไม่ยอมตอบครูจะรู้นะจ๊ะว่าฟังไม่ออกแน่นอน
หรือเหล่าซืออาจจะถามแบบนี้ก็ได้ค่ะ 你听得懂听不懂汉语？[Nǐ tīng de dǒng tīng bu dǒng Hànyǔ?]“เธอฟังภาษาจีนออกไม่ออก?”
เพราะงั้น 听得懂 จึงมี 懂 ที่แปลว่าเข้าใจ บอกความเป็นไปได้ของกริยา 听 ฟัง ค่ะ ว่าพูดภาษาจีนมาฉันฟังออกนะ เก่งพอตัวว่างั้น ไม่ใช่ขริ้ๆ
ตัวอย่างต่อไปค่า ยันต์กันงง
看得到 (kàn de dào) = “สามารถมองเห็นได้”
看不到 (kàn bu dào) = “ไม่สามารถมองเห็น”
อันนี้แปลตรงตัวหมายถึงสามารถมองเห็นถึง และมองเห็นไม่ถึงค่ะ เป็นการมองที่เกี่ยวกับระยะทางไกลไกล้ หรือมีอะไรมาบังตาไว้ทำให้ไม่สามารถมองเห็น ไม่ได้เกี่ยวกับสุขภาพสายตานะ
ถ้ามองไม่เห็นเพราะสายตาสั้น หรือมืดไป อันนี้ใช้ 看不到 ไม่ได้นะ ต้องใช้ 看不见 [kàn bu jiàn] แปลเหมือนกันว่าไม่สามารถมองเห็น หรือใช้ 看不清 [kàn bu qīng] แปลว่าไม่สามารถมองได้ชัด แทน
ตัวอย่างอีกอันนะ
มั่นใจตอนแรกที่เรียนได้ยินประโยคนี้ ต้องงงๆ แหงมๆ
买得起 (mǎi de qǐ) = สามารถซื้อไหว
买不起 (mǎi bu qǐ) = ไม่สามารถซื้อไหว ซื้อไม่ลง
คำว่า 买不起 แปลตรงตัวคือซื้อไม่ขึ้น คืออะไลหว่า แปลแบบไทยๆเข้าใจง่ายๆ ว่าซื้อไม่ลงค่ะ (ของจีนเป็นขึ้น เพราะเค้าหมายถึงซื้อขึ้นมาเก็บไว้ ส่วนของไทยเป็นซื้อไม่ลงเพราะเน้นไปที่ราคา ว่าราคาแพงเกินจึงไม่สามารถซื้อลงไปได้) เป็นเพราะว่ามันแพงเกิ๊นหรือตังค์เราไม่พอก็ได้
เช่น 买不起房子 [mǎi bu qǐ fángzi] ไม่สามารถซื้อบ้านหรือคอนโดไหวแล่ว เพราะราคาขึ้นพรวดๆ
买不起 คำนี้จำไปใช้ได้นะคะ เอาไว้ต่อราคา ซื้อของที่เมืองจีน แพงไม่แพงยังไง ก็ต้องต่อราคาไว้ก่อน พ่อค้าแม่ค้ากะให้เราต่ออยู่แล้ว (อันนี้พูดถึงร้านทั่วไป ไม่ใช่ในห้างที่มีราคาแน่นอน ลดก็ลดตามป้าย)
เอาเป็นว่า พอได้ยินราคาเสร็จ ฟังแล้วกำลังแปลงเป็นเงินไทยว่ากี่บาทหว่า？ อย่ารอช้า ตอบกลับไปก่อนว่า 买不起，便宜一点吧。[mǎi bu qǐ, piányí yīdiǎn ba] แปลว่าซื้อไม่ไหวลดหน่อยค่า หากเขาลดให้สุดท้ายค่อยตัดสินใจว่าเอาไม่เอา
หากอยากได้จริงๆ จะต่ออีกหน่อยก็ไม่ผิดกติกา หากเขาให้แล้วเราต้องซื้อแล้วนะ เพราะไม่งั้นเดี๋ยวเราจะได้เรียนคำด่าแบบฟรีๆ แห่ะแห่ะ หากว่าแพงไป ไม่เอาก็เดินออกมาค่ะ (ถ้ามีอะไรลอยมาตามลม สุ่ยหลินก็คิดว่าเสียงสวดมนต์แทน 55)
คำสุดท้ายของตอนที่1แล้วค่ะ
买得到 [mǎi de dào] = สามารถซื้อได้
买不到 [mǎi bu dào] = ไม่สามารถซื้อได้
คำว่า 买不到 อันนี้เข้าใจง่าย แปลว่าซื้อไม่ได้ค่ะ เหตุผลก็ร้อยแปดเช่น ของหมด ไปถึงแล้วร้านปิด
เค้าว่าเงินซื้อ ไม่ได้ทุกสิ่งนะคะ ยกเว้นว่าเงินเยอะพออาจซื้อได้ (เช่น สุ่ยหลิน) อ่าว ไม่ใช่ละ><’ เพราะอย่างน้อย เวลาไม่สามารถซื้อได้ด้วยเงินไง 钱买不到时间。 [Qián mǎi bu dào shíjiān.] แก่เฒ่าไปจะรู้ซึ้งถึงคำนี้ สุ่ยหลินเริ่มรู้สึกหน่อยๆ แล้วล่ะ
สงสัยต้องต่อครั้งหน้านะ เริ่มยาว เดี๋ยวจะ 看不完 [kàn bu wán] ไม่สามารถอ่านได้จบกันซะก่อน รู้น้าว่าเวลาน้อยต้องไปอ่าน page อื่นอีกใช่ไหม T_T ฮึกๆ
งั้นครั้งหน้ามาติดตามกันต่อนะ
รักแฟนเพจนะจ๊ะ จุ๊บๆ^^
สุ่ยหลิน
